Airconditioningsysteem: FSV ME1 Series: 47 systemenKoelcapaciteit: 1,605 kW / 456 USRTBinnenunits:Wandmodel: 115 units4-weg Cassette: 49 unitsPlafondmodel: 59 unitsLage statische druk kanaalmodel: 60 units
Reactie van de ontwerper en installateur:Bij het ontwerp van dit project moest een balans worden gevonden tussen kosten, betrouwbaarheid en technische waardes. Een belangrijk probleem was het klimaat in Novosibirsk, dat extreem zwaar is voor VRF systemen. Snelle en grote temperatuurveranderingen komen in de regio veel voor. Het geïnstalleerde systeem moest dan ook effectief kunnen functioneren binnen stabiele waardes en een betrouwbare airconditioning leveren voor het winkelcentrum. Onze beslissing om voor een Panasonic VRF systeem te kiezen is beïnvloed door onze persoonlijke ervaringen in combinatie met aanbevelingen van collega's die al langer een Panasonic systeem gebruiken. 

Systeem: Panasonic lucht-water warmtepompenInstallatiecapaciteit: 5 x 24/28 kWEigenaar: Brabrand BoligforeningGeïnstalleerd in: 2014
Achtergrond: Brabrand Boligforening heeft 75 energiezuinige huizen gebouwd in Hasselager nabij Århus. De huizen zijn gebouwd in clusters, waarbij 15 huizen één enkele warmtepompinstallatie delen. De eerste families wonen sinds de herfst van 2013 in hun nieuwe huis.
Uitdaging: Brabrand Boligforening stond voor de uitdaging energiezuinige huizen te bouwen, die zelfvoorzienend zijn op het gebied van water en warmtevoorziening. De CO2-neutrale huizen zijn gebouwd in overeenstemming met de nieuwe 2020 energiezuinige regelgeving. 
Oplossing: Ieder cluster van huizen wordt voorzien van warm water en verwarming door een Panasonic T-CAP lucht-water warmtepomp, die wordt aangedreven door een zonnecelsysteem. De T-CAP lucht-water warmtepomp behoudt zijn verwarmingscapaciteit tot temperaturen van -15ºC. Alle warmtepompen worden geleverd inclusief een HPM1 beheersysteem.
Energie-analyse van de gebouwen: De huizen zijn gebouwd in overeenstemming met de nieuwe 2020 energiezuinige regelgeving en hebben een zeer laag energieverbruik voor het verwarmen van kamer en produceren van warmwater. 
Beheer: Het systeem wordt centraal beheerd met een intelligent beheersysteem van Panasonic, dat voorziet in energie-distributie en webbeheer voor monitoring op afstand. 
Adviesbureau: HVAC EngineeringInstallateur: HVAC EngineeringProjectbeheerder: HVAC EngineeringDistributeur: Air-Con

Smurfit Kappa Group, markleider in de Europese verpakkingsindustrie, heeft zijn in Dublin gevestigde hoofdkantoor onlangs volledig gerenoveerd. Behalve van een nieuw, stijlvol interieur is het pand voorzien van een innovatief en energiezuinig klimaatsysteem. Smurfit Kappa koos daarbij voor verwarming en koeling middels een gaswarmtepomp van Panasonic.
Toen het in de jaren '70 gebouwde hoofdkantoor van Smurfit Kappa Group aan renovatie toe was, besloot het bedrijf niet alleen het interieur aan te pakken, maar ook de klimaatinstallatie te vervangen. Er werd gekozen voor een energie- en kostenefficiënte oplossing voor verwarming en koeling, bestaande uit vier gaswarmtepompen met 81 binnendelen en zes PACi-systemen.

Geen krachtstroomBij het selecteren van de meest optimale systeemoptie moest rekening worden gehouden met het feit dat de bestaande stroomaansluiting van het kantoorgebouw onvoldoende capaciteit bood voor een all-electric-systeem. Ildert Burghout, product manager Heating and Cooling-systems Panasonic Benelux, legt uit dat dit probleem niet bij een gaswarmtepomp (GWP) speelt: “Anders dan een elektrisch systeem, wordt een gasmotorwarmtepomp grotendeels aangedreven door aard- of biogas en verbruikt hij relatief weinig stroom. Een belangrijk voordeel daarvan is dat er geen krachtstroomaansluiting nodig is. Aangezien de realisatie van zo'n aansluiting een forse meerinvestering met zich meebrengt, levert het een interessante besparing op als die ingreep achterwege blijft.”
Behalve de stroomvoorziening was ook de stedelijke locatie van het hoofdkantoor een punt van aandacht. De dichte bebouwing in de directe omgeving maakt het van belang dat het geluidsniveau van  de condensors minimaal is. Smurfit Kappa kon ervan worden overtuigd dat Panasonics gaswarmtepomp een even stille werking heeft als vergelijkbare elektrisch gevoede systemen. Dit was een van de doorslaggevende aspecten bij de systeemkeuze, samen met de TCO-berekeningen van Panasonic. Bij een vergelijking tussen verschillende systeemtypen kwam de gaswarmtepomp ook op dit aspect als beste uit de bus. 
CO2-reductieDe uitgebreide GWP-lijn van Panasonic is marktleidend, zowel in veelzijdigheid van toepassingsmogelijkheden als in energetische efficiëntie. De Panasonic-gaswarmtepompen hebben een uiterst energiezuinige werking en dragen daardoor bij aan de reductie van CO2-uitstoot. Net als andere vooruitstrevende bedrijven heeft Smurfit Kappa de doelstelling om bij te dragen aan het terugdringen van broeikasgasemissies. Door voor een gaswarmtepomp van Panasonic te kiezen, wordt de CO2-uitstoot van het klimaatsysteem in Smurfit Kappa's hoofdkantoor naar verwachting met 30 procent verlaagd.
Een ander belangrijk aspect voor Smurfit Kappa is de gebruiksvriendelijkheid van de nieuwe installatie. Dankzij het centrale besturingsplatform van Panasonic kan de technisch gebouwbeheerder van Smurfit Kappa het klimaatsysteem in het hele gebouw monitoren en waar nodig bijstellen. Bovendien wordt voortdurend pro-actief gecontroleerd of er storingen dreigen, zodat voortijdig kan worden ingegrepen en een optimaal functionerend klimaatsysteem is gegarandeerd. 
TevredenVolgens Ildert Burghout van Panasonic Benelux blikken all bij het project betrokken partijen met grote tevredenheid terug op het prestigieuze project in Dublin: “Smurfit Kappa is een internationaal bekend merk. Dat maakt het voor Panasonic des te belangrijker om ervoor te zorgen dat het pand van een innovatief, milieuvriendelijk en optimaal functionerend systeem is voorzien. Die doelstelling is zonder meer bereikt. Alle partijen die aan het project werkten hebben het onderste uit de kan gehaald, en dat was feitelijk alleen mogelijk doordat de innovatieve gaswarmtepomp van Panasonic daar ook de mogelijkheid toe biedt.” 
De inpassing van de gaswarmtepomp bij Smurfit Kappa is inmiddels zo succesvol gebleken, dat onlangs een Panasonic PRO-award aan het project werd toegekend, in de categorie 'Beste bijdrage aan klimaatefficiëntie in Europa'.

De beste manier om als installateur mensen te overtuigen van de voordelen van een lucht/water-warmtepomp, is door er een in je eigen woning te plaatsen. Toen Ad Korevaar, jarenlang eigenaar van Derko Installatietechniek, een nieuwe woning liet bouwen twijfelde hij geen moment. Behalve installateur is hij nu ook eindgebruiker: zijn eigen woning is voorzien van een lucht/water-warmtepomp van Panasonic. 
Ad Korevaar en zijn vrouw vonden het erg belangrijk dat hun nieuwe woning zo duurzaam mogelijk zou worden. Er kwamen 42 pv-panelen op het dak, er is vloerverwarming aangelegd, en een lucht/water-warmtepomp van Panasonic geïnstalleerd. Anders dan bij de meeste woningprojecten is de keuze voor het klimaatsysteem nu volledig door de bewoners zelf gemaakt. Korevaar is dan ook geen 'gewone' eindgebruiker. Zijn bedrijf Derko Installatietechniek heeft hij na 14 jaar overgedragen aan zijn zoon, maar Korevaar senior helpt nog steeds in het bedrijf en heeft zijn passie voor installatietechniek gehouden. Geen wonder dus dat hij nauw betrokken was bij de bouw van zijn eigen woning; samen met zijn vrouw tekende hij voor de indeling en hij bepaalde  zelf welke installaties er in het huis zouden komen. 
Dat daarbij voor een lucht/water-warmtepomp werd gekozen heeft verschillende redenen, legt Korevaar uit. “We moeten in Nederland de transitie maken naar duurzame, elektrische systemen en afscheid nemen van aardgas als energiedrager voor verwarming. Maar er zijn ook meer technische overwegingen. Met een warmtepomp loop je geen risico's op koolmonoxidevergiftiging, wat bij CV-ketels altijd een issue blijft. En als een warmtepomp eenmaal is geïnstalleerd, is het onderhoud veel eenvoudiger en goedkoper, want het toestel heeft geen verbrandingskamers. Ik zag eigenlijk alleen maar voordelen.”
ErvaringOp de achtergrond speelde ook nog een andere afweging mee. Korevaar wilde in zijn eigen woning ervaring opdoen met een lucht/water-warmtepomp, en hem daarna ook als demonstratieproject voor klanten van zijn installatiebedrijf gebruiken. Vanuit dat bedrijf was hij eerder al betrokken bij projecten met bodemgebonden warmtepompen. “Met lucht/water-warmtepompen had ik nog geen ervaring opgedaan, maar eigenlijk zie ik er meer potentie in”, zo vertelt hij. “De installatie is veel goedkoper dan die van grondgebonden systemen, en bovendien kun je op veel locaties niet boren. Het bronsysteem van een lucht/water-warmtepomp is minder complex; een buitenunit kun je vrijwel altijd wel kwijt. Het Panasonic-buitendeel van ons staat tegen de zijgevel van de woning. Inmiddels heb ik de geluidsproductie een paar keer gemeten; op 1 meter afstand blijft hij onder de 40 Db(A). Als je een paar meter verderop staat hoor je hem helemaal niet.”
All-electricHet nieuwe huis, dat een vloeroppervlakte van ruim 100 vierkante meter heeft, wordt volledig all-electric verwarmd. De woning is dus niet aangesloten op het gasnet, wat betekent dat Korevaar daar geen vastrecht voor hoeft te betalen. Behalve pv-panelen en een warmtepomp is het pand voorzien van HR++ glas, CO2-gestuurde balansventilatie en een douche-wtw met een tapwaterboiler. De lucht/water-warmtepomp heeft een vermogen van 5 kilowatt. Volgens Korevaar zou de vloerverwarming ook door een warmtepomp met een kleiner vermogen kunnen worden gevoed, maar daar heeft hij bewust niet voor gekozen. “Voor warmtapwater hebben we nu een boilervat van 200 liter. Voor de vloerverwarming zou een  warmtepompvermogen van 3 kilowatt voldoende moeten zijn, maar dan zouden we voor het tapwater een veel groter boilervat moeten aansluiten dat minder snel op temperatuur is. Dat levert dus minder snel warm tapwater op, en comfort in de badkamer is natuurlijk ook van belang”. De warmtepomp kan in één stap warmtapwater van 55 ºC maken. Voor de vloerverwarming levert de installatie water van maximaal 28 ºC. “Dat kan ook worden ingesteld op 50 ºC, maar 28 ºC blijkt meer dan genoeg te zijn.” 
Overigens is Korevaar ervan overtuigd dat zijn lucht/water-warmtepomp ook in de winter voldoende comfort geeft. Uit berekeningen blijkt dat het systeem bij een buitentemperatuur van -15 ºC nog altijd 4,2 kilowatt vermogen kan leveren; nog altijd ruim voldoende om de woning te verwarmen en warmtapwater te maken. Overigens garandeert Panasonic zelfs bedrijfszekerheid tot een buitentemperatuur van -25 C. “Dat is op zich een mooie prestatie, al komt zo'n extreme temperatuur in Nederland natuurlijk nooit voor”, aldus Korevaar. De warmtepomp kan de woning ook koelen, maar Korevaar wil nog even experimenteren met de manier waarop hij dat inregelt. “Mijn ervaring is dat koeling via vloerverwarming niet altijd comfortabel is; het geeft al snel het gevoel dat er koude optrekt. We hebben in deze woning zowel op de begane grond als op de eerste verdieping vloerverwarming aangelegd. Mocht het in de zomermaanden nodig zijn, dan wil ik de begande grond koelen via de vloerverwarming op de bovenverdieping. Koeling straalt dan naar beneden in plaats van omhoog vanuit de vloer, In feite creëer je zo een soort koelplafond in de huiskamer. Overigens hebben we er bij de Noord/Zuid-orientatie van dit huis wel op gelet dat we in de zomer niet te veel zonlicht binnenkrijgen; op die manier beperken we de koelvraag.”
DemonstratieprojectZoals gezegd had Korevaar voorheen nog nooit met lucht/water-warmtepompen gewerkt. De reden waarom hij bij zijn eerste lucht/water-project voor een warmtepomp van Panasonic koos, is vooral ingegeven door ervaringen met de airconditioning-systemen van deze fabrikant. “Ik ben erg tevreden over de kwaliteit van die producten, net als over de dienstverlening van de distributeur. Daar werk ik nu ruim tien jaar mee samen en heb goede ervaring met hun service en betrokkenheid opgedaan.” 
Terugblikkend op zijn eigen woningproject, is Korevaar blij met het resultaat: “We wonen hier inmiddels een paar maanden en zijn zeer tevreden over het wooncomfort. Voordat ik 100% zeker weet dat het huis echt energieneutraal is, moeten we uiteraard alle seizoenen hebben meegemaakt. Alle voortekenen zijn echter gunstig.” Korevaar wil zijn ervaring nu gaan delen: “Consumenten zien veel hobbels op de weg als het gaat om de overstap van een hr-ketel naar een warmtepomp. Dankzij dit project kan ik vanuit mijn persoonlijke situatie laten zien dat die angst onterecht is. Door in mijn eigen woning een lucht/water-warmtepomp te gebruiken, doe ik er niet alleen als installateur maar ook als eindgebruiker ervaring mee op. Dat biedt de mogelijkheid om mensen niet alleen te overtuigen van de duurzame technologie van een warmtepomp, maar ook van het comfort dat deze installatie biedt.”

Airconditioningsysteem: VRF 2-weg FSV ME1 Series: 21 buitenunitsKoelcapaciteit: 989 kW / 281 USRTBinnenunits:Hoge en medium statische druk kanaalmodel: 116 unitsBeheersysteem:P-AIMS basis software met communicatie-adapter: 1 systeemBedrade afstandsbediening: 116 units
Het Persada ziekenhuis in Malang, Indonesië is moderne medische instelling met vijf verdiepingen die een gebied van één hectare als zorggebied heeft. Het ziekenhuis is op dit moment voorzien van drie operatiekamers, een radiologisch centrum, een aantal intensive care units, pediatrische afdelingen en poliklinieken.